به گزارش روابط عمومی و امور بینالملل سازمان منطقه آزاد قشم، دارتوپا(چوگو) یکی از بازیهای محلی هرمزگان است که در جزیره زیبای قشم نیز علاقهمندان فراوانی دارد و در زمره ورزشهای سنتی و همگانی دستهبندی میشود.
هرچند مخاطبان این بازی بیشتر پسران 12 تا 16 سال هستند اما این بازی موردعلاقه جوانان 40 ساله نیز میباشد.
در این بازی، دار به معنی چوب است و توپ دست سازی متشکل از یک جوراب کهنه که تا نیمهپر از تکههای پارچه به همراه یک عدد سنگ گرد و کوچکشده، است که بقیه جوراب به شکل توپ دور آن دوخته میشود. برای زیباتر شدن این توپ، تکه پارچههای رنگی و نخهای ضخیم را در اطراف این توپ میدوزند. این توپ رنگی در گویش محلی گُلباچی نامیده میشود.
هدف بازی
افزایش سرعت چابکی و قدرت عکسالعمل پسران نوجوان هدف اصلی این بازی است.
وسایل موردنیاز بازی
- دار(چوب) به طول 50 و قطر3 تا 5 سانتیمتر
- توپ پارچهای
- زمین مسطح به طول 50 متر و عرض 30 متر(زمین چمن مشابه زمین فوتبال)
شرح بازی
ابتدای زمین، وسط خط عرضی، نقطه شروع بازی است و انتهای آن محلی بهعنوان دکه یا ایستگاه تعیین میشود.
دو نفر بهعنوان استاد بازی تعیینشده و شروع به انتخاب مرد یا یار میکنند. پس از مشخص شدن گروهها، هر گروه به تعداد نفرات توپ را بار میکنند(مانند روپایی در بازی فوتبال امروزی) و هر گروه که بیشتر توپ را بار کرد شروعکننده بازی خواهد بود و در زمین بالا( محل زدن توپ) و گروه دیگر در زمین پایین(دریافتکننده توپ)، استقرار مییابند.
برای انجام بازی هر مرد یا یار که معمولاً دو بار حق زدن توپ را دارد با یک دست توپ را به هوا پرتاب میکند و با دست دیگر با دار به توپ ضربه میزند. در اینجا دو حالت پیش میآید؛ اگر این فرد موفق به ضربه زدن شد و گروه مقابل نتوانستند توپ را در هوا بگیرند، میبایست خود را به انتهای زمین رسانده و با لمس دکه به محل شروع بازی بازگردد و خود را بهاصطلاح حلال كند و بهجای اول برگردد و نکته مهم اینکه در این مدتزمان، نباید توسط گروه مقابل با توپ زده شود.
همچنین این بازیکن میتواند در صورت مساعد نبودن موقعیت فرار، در دکه بماند و در فرصت دیگری که توسط توپ زدن یکی از یاران خودش فراهم میشود، به ابتدای زمین برگردد.
اين روش به همين صورت ادامه پيدا ميكند. اگر تيمی بتواند توپ را در هوا بگيرد يا به يك نفر كه خود را به ايستگاه نرسانده، با توپ ضربه بزند، برنده است.
اگر توپ زودتر از اینکه بازيكن زننده ضربه به ايستگاه برسد، از ايستگاه رد شود، اين بازيكن حلال نشده و بايد به اول خط برگردد.
روش زدن توپ به همين صورت ادامه پيدا ميكند تا به نفر آخر يعني استاد برسد. درواقع باید تمام بازيكنان تیم، خود را به ايستگاه برسانند و بهجای اول برگردند. در این صورت تيم برنده محسوب ميشوند و مجدداً شروعکننده بازي خواهند بود. در غير اين صورت باید جای خود را با تيم مقابل عوض کنند.
گفتنی است، چوگو در استانهای مختلف کشور به نامهای بروبیا، حلال و حرام، گوفربجک، بالا و پایین، دارتوپا نیز معروف است و شباهت زیادی با ورزش بیسبال دارد و مسابقات این بازی در سطح ملی نیز برگزار میشود.